Chiến tranh Việt Nam luôn là đề tài có sức thu hút đối với các chính khách, nhà nghiên cứu lịch sử, diễn giả, sinh viên, học sinh... trong cũng như ngoài nước. Dù là ở vai trò nào, những ấn phẩm, công trình nghiên cứu của họ cũng khơi gợi nhiều vấn đề, nhiều suy nghĩ để chúng ta nhìn nhận và suy ngẫm. Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh xin được giới thiệu một số ấn phẩm xoay quanh đề tài “Chiến tranh Việt Nam” để bạn đọc tham khảo và nghiên cứu thêm.

Hai mươi năm sau khi cuộc chiến tranh Việt Nam kết thúc, Nhà xuất bản Random – Hoa Kỳ lần đầu tiên đã cho ra mắt độc giả trong nước quyển sách “Nhìn lại quá khứ: Tấn thảm kịch và những bài học về Việt Nam” của cựu Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Robert S. McNamara. Ngay khi mới ra mắt, cuốn sách đã gây chấn động dư luận Mỹ và trở thành một trong những cuốn sách bán chạy nhất ở Mỹ trong những tháng đầu năm 1995.

Để giúp bạn đọc có thêm tư liệu nghiên cứu về cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của nhân dân ta, nhất là nguồn tư liệu từ phía Mỹ, Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia đã cho dịch từ nguyên bản tiếng Anh và xuất bản quyển sách trên với phiên bản tiếng Việt.

Cuốn sách được chia thành 11 phần. Ngoài phần 1 viết về cuộc đời của Robert S.McNamara từ lúc sinh ra cho đến khi trở thành Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ, các phần còn lại trong sách đều đề cập về cuộc chiến tranh Việt Nam, các giai đoạn then chốt trong quá trình can thiệp của Mỹ ở Việt Nam. Mỗi giai đoạn, tác giả đều có các tài liệu tham khảo từ nhiều nguồn như: tài liệu từ các thư viện của các Tổng thống Kennedy và Johnson, hồ sơ lưu trữ của Bộ Quốc phòng, Cơ quan Lưu trữ quốc gia và các nguồn khác. Song song đó, còn có tư liệu từ các cuộc phỏng vấn riêng, các nhân chứng sống, thư trả lời các câu hỏi được viết sẵn, các bài báo và sách đã được xuất bản.

Lần đầu tiên sau bao năm trăn trở, bức bối, cựu Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ Robert S.McNamara đã phải công khai thừa nhận rằng: “…Chúng tôi đã sai lầm, sai lầm khủng khiếp. Chúng tôi mắc nợ các thế hệ tương lai trong việc giải thích tại sao lại sai lầm như vậy”. Có thể nói rằng đây là lời thú nhận chưa từng có trong lịch sử nước Mỹ. Cũng trong cuốn sách này, cựu Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ còn nêu ra cụ thể những nguyên nhân dẫn tới thất bại trong cuộc chiến tranh Việt Nam và những bài học nước Mỹ cần rút ra từ cuộc chiến tranh này.

Tác giả: Robert S.McNamara

Nxb. Chính trị Quốc gia; Năm 1995