Chủ tịch Hồ Chí Minh từng khen ngợi phụ nữ Việt Nam với tám chữ vàng "Anh hùng, Bất khuất, Trung hậu, Đảm đang". Đặc biệt, trong những năm tháng chiến tranh gian khổ, phụ nữ Việt Nam không chỉ là những người mẹ, người vợ tảo tần nơi hậu phương, mà còn là những chiến sĩ kiên cường nơi tiền tuyến, gạt nước mắt, quên đi nỗi đau cá nhân, khoác lên mình màu áo lính, cầm súng cùng đồng đội chiến đấu bảo vệ Tổ quốc.
Tại Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh, hình ảnh của những nữ anh hùng kiên trung đó luôn được tôn vinh với những giá trị đóng góp to lớn của họ đối với lịch sử dân tộc. Từng bức ảnh, từng vật dụng bình dị trong cuộc sống hàng ngày, từng câu chuyện về họ đều phản ánh sự kiên cường, nỗ lực của họ trong hoàn cảnh khắc nghiệt của chiến tranh, mang đến cho chúng ta những thông điệp đầy cảm động và sâu sắc về sức mạnh quật cường của người phụ nữ Việt Nam.
.png)
Ảnh tư liệu, chuyên đề “Hồi niệm”, Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh.
Bức ảnh “Lánh Nạn” của phóng viên chiến trường Nhật Bản Kyochi Sawada chụp tại làng Lộc Thượng (xã Phước Sơn, huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định). Nơi đây thường xuyên bị lính Mỹ càn quét, nhà cửa điêu tàn, ruộng đồng bị bom đạn cày xới, đàn ông phải đi trốn quân dịch, chỉ còn lại người già, phụ nữ và trẻ nhỏ.
Ngày 06/9/1965 lính Mỹ tiến hành càn quét, đốt phá, bà Trần Thị Ba cùng với bà Lê Thị Đào phải trốn chạy khỏi làng, cố hết sức đưa những đứa con của mình vượt sông giữa dòng nước chảy xiết đầy nguy hiểm.
Biết bao người mẹ đã tiễn chồng, con ra trận mà không biết ngày trở về. Biết bao nữ thanh niên xung phong đã hy sinh tuổi xuân của mình để mở đường, tải đạn giữa mưa bom bão đạn. Má Ngô Thị Tồn (má Tồn) sinh năm 1927 tại Long An, trên vùng đất giàu truyền thống cách mạng. Khi thực dân Pháp tăng cường khủng bố, má Tồn tham gia vận chuyển vũ khí, lương thực phục vụ chiến trường và ngôi nhà của má trở thành hậu phương quan trọng, nơi tiếp tế, chữa trị thương binh, giúp bộ đội ổn định nơi ăn ở. Ba người con của má Tồn đều tham gia kháng chiến từ khi còn nhỏ, trong số đó, có hai người con đã anh dũng hy sinh trong cuộc Tổng tấn công Xuân Mậu Thân 1968. Cũng trong năm ấy, má Tồn bị bắt và giam giữ qua nhiều nhà lao, cuối cùng bị đày ra Côn Đảo. Dù chịu đựng các đòn tra tấn tàn khốc, người phụ nữ ấy vẫn kiên trung, vững một niềm tin vào Đảng và ngày thắng lợi của cách mạng. Năm 1974, má Ngô Thị Tồn được trả tự do tại Lộc Ninh, tiếp tục hoạt động cách mạng, trở thành Bí thư chi bộ Quận 5, dù mang trên mình vết thương chiến tranh nhưng vẫn luôn lạc quan, truyền lửa cho nhiều thế hệ tiếp nối.
.jpg)
Ảnh tư liệu, chuyên đề “Chế độ lao tù trong chiến tranh xâm lược Việt Nam”, Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh.
Dù trong thời chiến hay thời bình, hình ảnh người phụ nữ Việt Nam luôn gắn liền với sự kiên cường, bất khuất nhưng cũng đầy yêu thương và dịu dàng. Họ chính là biểu tượng của sức mạnh, lòng nhân ái và sự hy sinh cao cả. Xuất phát từ tình cảm đó, tác giả Nguyễn Hoàng Huy – Tỉnh Tây Ninh đã thực hiện bức tượng “Bà mẹ” từ nhiều mảnh bom ghép lại. Bức tượng có chiều cao 1,55m, nặng 220kg và đã đạt giải khuyến khích tại Triển lãm 10 năm điêu khắc toàn quốc (1983 - 1993).
.jpg)
Bức tượng “Bà mẹ” – Tác giả Nguyễn Hoàng Huy (Tây Ninh), Chuyên đề “Tội ác chiến tranh xâm lược”, Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh.
Người phụ nữ Việt Nam đã hy sinh thầm lặng nhưng vĩ đại suốt chiều dài lịch sử dân tộc. Bất kỳ thời đại nào, phụ nữ Việt Nam luôn mạnh mẽ, kiên cường, luôn là chỗ dựa vững chắc cho gia đình và là niềm tự hào, góp phần làm nên một Việt Nam bất khuất, phát triển.
Người viết: Nguyễn Thị Thanh Diệu