28 Võ Văn Tần, P6, Q3, Tp HCM bt.ctct.svhtt@tphcm.gov.vn (+84) 08 2203 0682 - (+84) 28 3930 6664
Câu chuyện từ chiếc máy ảnh “Pentax Honeywell H3”
Trong cuộc chiến tranh xâm lược của Mỹ ở Việt Nam, rất nhiều phóng viên chiến trường của các hãng thông tấn báo chí nước ngoài đã có mặt tại Việt Nam để đưa tin về cuộc chiến. Ignacio Ezcurra - một phóng viên người Argentina đang làm việc cho tờ báo La Nación cũng đã có mặt ở Việt Nam và in dấu chân mình lên những mặt trận nóng bỏng nhất ở Huế và Sài Gòn vào năm 1968 với chiếc máy ảnh Pentax Honeywell H3.
Chiếc máy ảnh Pentax Honeywell H3 do Ignacio Ezcurra sử dụng tại chiến trường Việt Nam
Sau 50 năm, cô cháu ngoại Luisa Duggan tìm đến Việt Nam để khám phá và ghi lại những cảm xúc cũng bằng chính chiếc máy ảnh Pentax Honeywell H3 của người ông Ignacio Ezcurra. Nhân kỷ niệm 203 năm ngày Lễ Độc lập nước Cộng hoà Argentina, ngày 9.7, Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh sẽ phối hợp với Đại sứ quán Argentina tại Việt Nam tổ chức triển lãm chuyên đề “Câu chuyện từ chiếc máy ảnh”.
1. Ignacio Ezcurra sinh năm 1939 ở San Isidro, Argentina. Năm 1956, ông tốt nghiệp trung học ở trường El Salvador, rồi đến năm 1960, ông nhận được học bổng của Hiệp hội Báo chí Liên Mỹ (SIP) về đào tạo báo chí tại Đại học Missouri (Columbia). Năm 1961, ông trở về nước và được Bộ Văn hóa và Viện Di Tella cử đến hơn 60 thành phố để giới thiệu về phương tiện nghe - nhìn và phim tài liệu. Ông bắt đầu làm việc tại báo La Nación từ năm 1962. Năm 1965, Ignacio kết hôn với Inés Lynch và có hai con: bà Encarnacion Ezcurra và ông Juan Ignacio. Cùng năm đó, ông được Đại sứ quán Syria mời đến thăm Trung Đông.
Năm 1967, ông đến Hoa Kỳ để tìm hiểu các cuộc xung đột chủng tộc. Ở đó, ông đã phỏng vấn Thượng nghị sĩ Robert Kennedy và Mục sư, nhà hoạt động dân quyền người Mỹ gốc Phi Martin Luther King. Ignacio được biết đến nhiều nhất với các tác phẩm báo chí khi là phóng viên chiến trường tại Việt Nam. Ngày 8.5.1968, ông mất tích ở Sài Gòn. Những kỷ vật của ông được chuyển về cho gia đình, trong đó có chiếc máy ảnh Pentax Honeywell H3. Qua các bức ảnh ông Ignacio Ezcurra đã chụp ở Việt Nam, câu chuyện Việt Nam thời chiến đã được khắc họa với nhiều góc cạnh khác nhau.
Đến Việt Nam trong bối cảnh chiến tranh ác liệt năm Mậu Thân 1968 từ sự tò mò thôi thúc như lời ông tâm sự với mẹ mình: “Con muốn đến Việt Nam, con muốn xem điều gì đang diễn ra, bởi có gì đó không đúng với những điều họ đang nói, con muốn đến đó và mang về sự thật…”. Từ sự bỡ ngỡ buổi đầu tiên khi chuẩn bị đặt chân xuống sân bay Tân Sơn Nhất trong tiếng pháo, tiếng trực thăng, dây thép gai và súng máy... Ignacio đã mô tả chiến tranh là bom đạn, khói lửa, là tội ác, là biết bao đau thương, mất mát. Sự mất mát không chỉ dành cho các bên tham chiến, nó tác động không chừa một ai, và số phận các phóng viên chiến trường cũng vậy. Ignacio đã ra đi nửa tháng sau đó cũng trong tiếng súng tiểu liên và đạn pháo, tiếng xe cứu thương, cảnh sơ tán người dân và những cột khói đen, với một bài báo còn dang dở. . .
Thẻ nhà báo của Ignacio Ezcurra
2. Tuy chỉ đến Việt Nam trong thời gian ngắn, và không để lại những sưu tập đồ sộ về di sản báo chí trong chiến tranh Việt Nam, nhưng những hình ảnh Ignacio đã ghi lại vẫn là mảnh ghép quan trọng về cuộc chiến, mảnh ghép ấy nói lên rằng: Chiến tranh luôn khốc liệt. Khốc liệt khi ông mô tả về một trận càn của Mỹ ở thung lũng A Sầu (Huế), nơi Mỹ tập trung hỏa lực, ném bom B.52 để đánh phá, ngăn cản sự chi viện của miền Bắc vào miền Nam qua đường mòn Hồ Chí Minh vào năm 1968. Cuộc chiến tranh của Mỹ xâm lược Việt Nam là một cuộc chiến tranh phi nghĩa, do đó, những người lính Mỹ tham gia chiến trận chẳng những không có niềm tin mà họ còn luôn bị nỗi ám ảnh và sự sợ hãi. Đó là người lính Mỹ có tên Steve Armold, anh ta đã nói: “Tôi không muốn đi. Nơi đó đầy du kích”.
Đó là Lui Gregore với câu nói: “Sợ lắm. Tôi chả xấu hổ gì khi phải công nhận điều này”. Ignacio còn mô tả thêm: “Để tránh trở thành mục tiêu lựa chọn đầu tiên của đối phương, các sĩ quan, hạ sĩ quan đã giật quân hàm đi và những người mang theo bộ đàm thì tìm cách che giấu ăng-ten”. Những bức ảnh của Ignacio còn cho thấy, người dân Việt Nam vẫn luôn lạc quan trong bom đạn, khi khói lửa qua đi, cuộc sống vẫn tiếp diễn hằng ngày.
Những hiện vật sẽ được trưng bày tại triển lãm “Câu chuyện từ chiếc máy ảnh”
Ông Ignacio đã để lại nhiều di sản quan trọng cho các thế hệ làm báo sau này. Các bài viết và cuốn sách Hasta Việt Nam (đến Việt Nam) của ông được đưa vào chương trình học tại các trường báo chí ở Argentina và Mỹ Latinh. 50 năm sau ngày mất của Ignacio, gia đình ông đã đến Việt Nam. Họ đã đến Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh (TP.HCM) và trao tặng những kỷ vật của nhà báo Ignacio cho Bảo tàng.
3. Những hình ảnh của chuyến đi này đã được cô cháu ngoại Luisa Duggan ghi lại bằng cảm xúc của một cuộc tìm về và tưởng nhớ sau 50 năm, cũng từ chiếc máy ảnh Ignacio đã để lại. Luisa kể: “… Từ khi còn nhỏ, chiếc Pentax Honeywell H3 luôn đồng hành cùng tôi trên mọi nẻo đường. Nó khá nặng, chụp chậm, khó điều khiển,... nhưng tôi biết nó đã cùng ông tôi ra chiến trường và trở lại với gia đình mà không có ông. “Nhà mình sẽ đến Sài Gòn khi tròn 50 năm Ignacio Ezcurra qua đời, con muốn đi không?”, mẹ tôi hỏi tôi hai năm trước, mà cũng có thể là hỏi chiếc Pentax. Cả tôi và chiếc Pentax đều đồng ý. Và chiếc máy ảnh là thứ đầu tiên tôi cho vào hành lý của mình. Bây giờ tôi mới nhận ra, chính chiếc Pentax đã đưa tôi đến với Việt Nam, một đất nước không giống như trong tưởng tượng của chúng tôi, nơi đây không có kẻ thù, chỉ có những con người thân thiện, vui vẻ và tình cảm”.
Triển lãm chuyên đề “Câu chuyện từ chiếc máy ảnh” được Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh phối hợp với Đại sứ quán Argentina tại Việt Nam tổ chức nhân dịp kỷ niệm ngày Lễ Độc lập nước Cộng hoà Argentina (9.7.2019). Từ di vật chiếc máy ảnh của nhà báo Ignacio và những bức ảnh do hai ông cháu chụp ở Việt Nam cách nhau 50 năm, triển lãm kể câu chuyện Việt Nam trong thời chiến qua lăng kính của ông Ignacio, và trong thời bình qua lăng kính của cô cháu ngoại của ông là Luisa Duggan. Triển lãm góp phần thể hiện tình hòa bình, hữu nghị và giao lưu văn hóa giữa Việt Nam và Argentina.
TS TRẦN XUÂN THẢO (Giám đốc Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh)
Nguồn : www.baovanhoa.vn
Các bài viết khác :
https://www.diarioelargentino.com.ar/noticias/197537/Emociones-inesperadas-en-Ho-Chi-Minh?fbclid=IwAR2TDfo1y_pB97yddW2IbTDNab_rzUtvrURsgYFx1zJt16cosCuR9FQFidA
https://phunuvietnam.vn/giai-tri/viet-nam-qua-ong-kinh-cua-nha-bao-argentina-mat-tich-tai-sai-gon-post61724.html?fbclid=IwAR21N3MHKE1srY7FvXfeIB1UR1rxRD-fuBkStzSD3Vf0OZw8x-vFaWy1F8Q
https://www.baohomnay.com/Van-hoa/130-c-acirc-u-chuyen-Viet-Nam-qua-m-aacute-y-anh-cua-hai-ocirc-ng-ch-aacute-u-nguoi-Argentina-2138426.html
https://congluan.vn/cau-chuyen-thoi-chien-duoc-khac-hoa-qua-tung-buc-anh-post64807.html
https://truyenhinhthanhhoa.vn/van-hoa/201907/chiec-may-anh-chien-truong-cua-nha-bao-argentina-tro-lai-viet-nam-8214699/?fbclid=IwAR0TpKQEL6I3RlcS20FAzFF9w9Cgy-8JJ-OoT-kMlG4MHNVLe5CxsjKHhg4
https://www.vietnamplus.vn/viet-nam-qua-ong-kinh-cua-nha-bao-argentina-mat-tich-tai-sai-gon/581364.amp?fbclid=IwAR2kYjWa5pYgt2U5eC-PUCnMGEIXEcsMf6uc8nlKwNlAJry0C-PpzPfBIKM
http://baonhanh247.com/bai-viet/130-cau-chuyen-viet-nam-qua-may-anh-cua-hai-ong-chau-nguoi-argentina-5743744?fbclid=IwAR1lu4uIZ6XAM2Q7RqyuJgYMulGhy9bhXilVIU_JR688HhASVHaZFeWrkEU
http://baolangson.vn/van-hoa/227813-viet-nam-qua-ong-kinh-cua-nha-bao-argentina-mat-tich-tai-sai-gon.html?fbclid=IwAR2qKKv9fpX_Z4Lr6HYQAUWylVR67Y9XyxJl2MqVOU9VLqdz47j1bbriPlA
https://thoidai.com.vn/130-cau-chuyen-viet-nam-qua-may-anh-cua-hai-ong-chau-nguoi-argentina-82045.html&mobile=yes&=1?fbclid=IwAR3hI4pf9q9y-buc9Y4fOlVcMCICxi98LYzkghX8IwVZxExuLguCvGqBxHg
http://vietbao.vn/amp/The-gioi-giai-tri/Cau-chuyen-xuc-dong-tu-chiec-may-anh/62926887/49/?fbclid=IwAR2v8CiZaiqa8KOowda6D17bCOtn0kpfIX4qr6c1rJrHkDmWndbZSrWi7Bo
https://nld.com.vn/van-nghe/cau-chuyen-xuc-dong-tu-chiec-may-anh-20190709211926209.htm?fbclid=IwAR3pP1F_1yo6lq_06Lkldq-PwubQgb2jJBkPRxq9yM-aEcfJv3xKrXND5vw
https://m.thanhnien.vn/tin-tuc/cau-chuyen-tu-chiec-may-anh.html?fbclid=IwAR2n1kpP42z9HNmXU2RJzv9Z-MGRUeuO8hQTjSxZZRSoez_R5S-ygUSqy5A
https://baotintuc.vn/van-hoa/khai-mac-trien-lam-chuyen-de-cau-chuyen-tu-chiec-may-anh-20190709172520576.htm
https://tuoitre.vn/chiec-may-anh-chien-truong-cua-nha-bao-argentina-tro-lai-viet-nam-20190709132752525.htm?fbclid=IwAR1Hnx2qwo1HLhgp56DZ7TPWIFCBLe4D2-Mr9vD2hzk6nRqpWmkzAe-hXMo
https://hcmcpv.org.vn/tin-tuc/trien-lam-cau-chuyen-tu-chiec-may-anh-1491855935?fbclid=IwAR0u5FnT6nnAy0M9_atjzz-hf_vr825UH0cCTgpa2zqHzqzo_tJO2qMDHFY
https://vnanet.vn/vi/anh/anh-thoi-su-trong-nuoc-1014/khai-mac-trien-lam-chuyen-de-cau-chuyen-tu-chiec-may-anh-3963204.html?fbclid=IwAR0Ktptw7lCIgi5I1f_eYImrYQU1WHmx-pkSLtB28y88sCAU50ELX1f15RY
https://voh.com.vn/tin-tp-ho-chi-minh/cau-chuyen-tu-chiec-may-anh-324600.html?fbclid=IwAR1ptyohtWPlldMHpdRalWuX_qVhcPj-FzTfe_MdXznvidqv6SdvToFoI3I
https://tuoitrenews.vn/news/lifestyle/20190710/camera-photos-of-argentine-war-journalist-return-to-vietnam-50-years-on/50615.html?fbclid=IwAR0iqR5qrThR6dF_GY7kGY8_deRqN6L4Szc9UM6G2KQ28AuHKV5IrwkNXHg
https://www.lanacion.com.ar/cultura/el-lente-ezcurra-volvio-vietnam-nid2268124?fbclid=IwAR1H2MjvO0YSIuP3szo18bpN5watW4UPkuxzALWJuAnXM6e8xgdwrF4d9gw
http://thbt.vn/chuyen-de/van-hoa-nghe-thuat/cau-chuyen-tro-ve-viet-nam-sau-50-nam-cua-chiec-may-anh?fbclid=IwAR09RNhHZxAuyestAOU4DJDwg1oJHypDCLxeZtyrKI3ALzCy6jo0MxKYz3w
http://daubao.com/nhung-buc-anh-chien-truong-vn-cach-day-50-nam-cua-nha-bao_argentina/giai-tri/2294257.html
http://hoinhabaovietnam.vn/Cau-chuyen-thoi-chien-duoc-khac-hoa-qua-tung-buc-anh_n51899.html?fbclid=IwAR1GoA0h7dNVd_KwqPQ5A7a2Xe3qj4tBBxHqpjyaNF94C5J7ePJy0aZNYCg
https://www.tienphong.vn/van-hoa/nhung-buc-anh-hiem-ve-chien-dich-mau-than-1968-cua-phong-vien-ignacio-ezcurra-1438830.tpo?fbclid=IwAR0G5tnZMUPLKfqbWxnCvx3mPeTGtgaroeyxmHYUdSa-kUt1g9oklcHO0SU
http://gialaitv.vn/tin-tuc/vh-xa-hoi/cau-chuyen-tro-ve-viet-nam-sau-50-nam-cua-chiec-may-anh/?fbclid=IwAR0OH01Z1xhLhGJvdRmpTPiFMtU5Di-ptZaqHBGBUAeN3_LSk-BXNOu-4fU
https://vov.vn/cau-chuyen-tu-chiec-may-anh/tags-Y8OidSBjaHV54buHbiB04burIGNoaeG6v2MgbcOheSDhuqNuaA==.vov?fbclid=IwAR20BzmEKLJpCuk61jfZNNAXg6qI2geFhdAzS8P5hKwZL3PlCvhPt450vVo
https://thethaovanhoa.vn/van-hoa/trien-lam-cau-chuyen-tu-chiec-may-anh-mot-chung-nhan-dac-biet-cua-chien-tranh-viet-nam-n20190711062431610.htm
Trưng bày chuyên đề " Làn sóng phản đối cuộc chiến tranh phi nghĩa ở Việt Nam " (04/06/2020)
Trưng bày chuyên đề " Chế độ lao tù trong chiến tranh xâm lược Việt Nam " (24/04/2020)
Câu chuyện từ chiếc máy ảnh “Pentax Honeywell H3” (15/07/2019)
Câu chuyện từ chiếc máy ảnh của phóng viên chiến trường Ignacio (05/07/2019)
Triển lãm chuyên đề : "Câu chuyện từ chiếc máy ảnh" (17/06/2019)
Triễn lãm chuyên đề :" Tìm lại ký ức ". Khai mạc vào ngày 21/3/2019 tại Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh (04/03/2019)
Triển lãm lưu động tại trường Đại học An Giang (07/09/2018)
Triển lãm chuyên đề “Hiệp định Paris về Việt Nam - cánh cửa đến hòa bình” (30/08/2018)
Tranh thiếu nhi chủ đề “Chiến tranh và hòa bình” (22/06/2018)
Nỗi đau còn đó (22/06/2018)
Chúng tôi đã có dịp tham quan Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh và cảm thấy rùng mình vì những tội ác mà Mỹ gây ra cho nhân dân Việt Nam ta, hậu quả là để lại cho nhân dân ta căn bệnh quái ác mang tên “Chất độc da cam” và bom mìn vẫn còn lưu lại trong lòng đất. Chúng tôi vô cùng biết ơn những người lính, người anh hùng của dân tộc về sự kiên cường, bất khuất và lòng yêu nước tha thiết đã chiến đấu hết mình để giành lại độc lập cho dân tộc Việt Nam và nền hòa bình hiện nay chúng tôi có được.
Được học môn Lịch sử Đảng và đây chính là cơ hội cho nhóm em đến Bảo tàng tham quan cũng như nhìn nhận để thấu rõ hơn những nỗi đau, những vết cắt cả ở trong lòng cũng như ngoài thể xác. Là thế hệ thanh niên tiếp nối ngày hôm nay, tụi em chỉ biết thầm cảm ơn sâu sắc đến những “con người” đã hi sinh bản thân mình, không ngại mọi gian khó để viết nên những trang sử hào hùng của dân tộc ta, để sẽ như một Việt Nam mà bạn bè trên thế giới phải khâm phục sau bao nhiêu chiến tranh bảo vệ đât nước. Mong rằng thế giới này sẽ luôn hòa bình, sẽ không còn chiến tranh, phân biệt. Hy vọng sẽ luôn mãi hòa bình cho tất cả các bạn và cho tôi. Tôi yêu Việt Nam.
Chiến tranh đã mang lại nhiều nỗi đau và tôi đã thật sự khóc khi đến đây và xem những trưng bày của Bảo tàng. Cám ơn rất nhiều!
Chúng em là sinh viên năm 2 của trường Đại học Ngoại ngữ Tin học Tp.HCM. Hôm nay thông qua việc làm bài tập nhóm, chúng em mới biết được rằng, ở thời đại bây giờ còn tồn tại nơi lưu giữ những ký ức và hiện vật lịch sử như nơi đây. Tụi em từng học lịch sử và cảm thấy môn học rất nhàm chán, nhưng quan điểm của em đã thay đổi phần nào nhờ vào những hình ảnh chứng cứ và hiện vật, những điều này mô tả chân thật những sự kiện và em biết ơn trước những sự hy sinh của cha ông ta. Đã chiến đấu bất khuất, oanh liệt trước sự tàn ác của các nước xâm lược. Cám ơn vì tất cả.
Một ngày mưa – ngày 20/5/2020. Tôi tròn 20 tuổi, đến với Thành phố Hồ Chí Minh, đến với một nơi đầy phát triển, sôi động nhưng cũng có những nét nhẹ nhàng, hồi tưởng. Nơi bảo tàng đã cho tôi hiểu hơn về quá khứ, về lịch sử hào hùng mà đau thương để tôi trân quý hơn cuộc sống hòa bình này, để có thể sống cố gắng hơn, làm một con người hoàn thiện hơn.
Chỉ biết gửi lời cảm ơn sâu sắc đến những chiến binh, những anh hùng dũng cảm của thời chiến. Tôi rất ngưỡng mộ họ vì tấm lòng nhân ái và quả cảm. Một lần nữa cảm ơn đến những người đã khuất. Dân tộc độc lập – nước nhà bình yên! Và tôi mong muốn những công dân Mỹ khi đặt chân tới Việt Nam thì hãy một lần ghé thăm Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh này để thấy thương cho đất nước Việt Nam nhỏ bé của chúng tôi.
Xúc động là cảm nhận đầu tiên khi tôi tham quan Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh. Chiến tranh thật khốc liệt. Máu, nước mắt và biết bao người đã phải hi sinh. . . Là một người con Quảng Trị – nơi có Thành Cổ đầy máu và xương của các anh hùng liệt sĩ đã hi sinh – tôi càng thêm cảm mến và biết ơn; có cái nhìn toàn diện về cuộc chiến tranh ở Việt Nam. Hãy trân trọng và ở bên nhau khi còn có thể.
Tôi là thế hệ con em sau chiến tranh được sinh ra, cảm thấy đau xót cho những mất mát, hy sinh của những người đi trước thật lớn lao không gì có thể bù đắp được. Cho nên chúng tôi càng cảm thấy có trách nhiệm với cuộc sống này, với đất nước đã được thống nhất, bình yên như thế này là sự cống hiến của những người đã hy sinh vì Tổ quốc. Chúng tôi sẽ xây dựng đất nước ngày càng phát triển để xứng đáng với những hy sinh của những người đi trước. Với quốc tế, khi gặp gỡ, làm việc với họ, chúng tôi sẽ chia sẻ những mất mát đau thương của người dân Việt Nam nhưng chúng tôi vẫn nén nỗi đau, để quá khứ đi qua, đoàn kết, hữu nghị, hợp tác với Mỹ, với Pháp… để xây dựng nước Việt Nam đàng hoàng, nhân ái, bao dung với kẻ thù dân tộc để họ biến cảm nhận trước thành khâm phục con người Việt Nam ngày nay hơn nữa!
Khi tham quan, tôi nhận ra rằng chiến tranh thật ác liệt. Tôi sống và lớn lên trong hòa bình, vậy nên nhờ những tư liệu và hình ảnh đã cho tôi khái niệm rõ nét về cuộc chiến phi nghĩa này. Sắp tới đây là kỉ niệm 45 năm giải phóng và thống nhất đất nước 1975 - 2020. Chúc mừng 45 năm Đại thắng toàn vẹn !
Ngày 21/06/2018