Chiến tranh Việt Nam luôn là đề tài có sức thu hút đối với các chính khách, nhà nghiên cứu lịch sử, diễn giả, sinh viên, học sinh... trong cũng như ngoài nước. Dù là ở vai trò nào, những ấn phẩm, công trình nghiên cứu của họ cũng khơi gợi nhiều vấn đề, nhiều suy nghĩ để chúng ta nhìn nhận và suy ngẫm. Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh xin được giới thiệu một số ấn phẩm xoay quanh đề tài “Chiến tranh Việt Nam” để bạn đọc tham khảo và nghiên cứu thêm.

   Năm 1971, Daniel Ellsbery - sĩ quan Lầu Năm Góc từng tham chiến ở Việt Nam (1965-1967) đã cho công bố 7.000 trang tài liệu tối mật cho báo chí, tạo nên một làn sóng phản đối chiến tranh Việt Nam mạnh mẽ chưa từng có tại Mỹ. Khi nước Mỹ sa lầy vào cuộc chiến tranh ở Việt Nam, Daniel tình nguyện tới Việt Nam như một nhân viên của Bộ Ngoại giao với công việc là đánh giá tình hình “bình định” ở vùng nông thôn. Trong hơn 3 năm ở Việt Nam, ông thấy rất ấn tượng về những người dân và hoàn cảnh của họ tại đây. Điều này cũng đồng thời thôi thúc ông tiếp tục việc theo đuổi cuộc chiến vô vọng của Mỹ ở Việt Nam. Cũng từ đó ông dần nhận ra những thảm họa về đạo đức, chính trị, và tội ác từ cuộc chiến tranh này. Chính vì thế, Daniel cố gắng vạch trần và chống lại cuộc chiến, giúp nước Mỹ thoát khỏi chiến tranh. Từ năm 1969-1971, ông đã sao chụp toàn bộ 47 tập hồ sơ gồm 7.000 trang tài liệu của Hồ sơ Lầu Năm Góc và công bố trên tờ New York Times. Điều đó đã khiến ông bị buộc phải ra trước tòa án liên bang, bị quy tới 12 tội và có thể chịu án đến 115 năm tù.

  “Những bí mật về chiến tranh Việt Nam – Hồi ức về Chiến tranh Việt Nam và Hồ sơ Lầu Năm Góc” được Daniel xuất bản năm 2002 đã trở thành một trong những quyển sách bán chạy nhất, gây xôn xao nhất nước Mỹ. Ấn phẩm là câu chuyện kể lại cuộc hành trình đi tìm sự thật của tác giả, phanh phui những âm mưu của Tổng thống Nixon và Lầu Năm Góc bắt đầu từ sự kiện Vịnh Bắc Bộ (1964). Là một người yêu chuộng hòa bình, trên lòng trung thành với Hiến pháp Mỹ, trách nhiệm với sự thật, với những người bạn Mỹ và với những cuộc sống của người khác; tác giả đã nói lên câu chuyện của sự thật, thà lựa chọn vào tù còn hơn là tham gia vào một cuộc chiến mà ông biết là sai lầm. Thông qua tác phẩm, tác giả nhắn gửi đến các quan chức tương lai trong những hoàn cảnh tương tự và cho tất cả mọi người những bài học về chiến tranh và hòa bình. Ấn phẩm sẽ giúp bạn đọc có góc nhìn đa diện hơn về cuộc chiến và qua đó thấy rõ tấm lòng của một người ở phía bên kia chiến tuyến đối với đất nước và con người Việt Nam.

Tác giả Daniel Ellsbery.

Nhà xuất bản Công an Nhân dân, Năm 2006

.